You are using an outdated browser. For a faster, safer browsing experience, upgrade for free today.
Blog & Makaleler

Kene ısırığı, et alerjisini tetikleyebilir mi?



Bunları Biliyor musunuz?

Alfa gal sendromu (AGS) nedir?

AGS alfa-gal alerjisi, kırmızı et alerjisi veya kene ısırığı et alerjisi olarak da adlandırılır. AGS bir enfeksiyondan kaynaklanmaz. Tıp literatürün görece yeni girmiş bir hastalıktır. İlk kez 2009 yılında tanımlanmıştır. Testleri ise son dönemde uygulanmaya başlamıştır

Alpha-gal sendromu (AGS) ciddi, potansiyel olarak yaşamı tehdit eden kırmızı et ve memeli canlılardan elde edilen diğer ürünlere karı gelişen bir gıda alerjisidir.

AGS semptomları, insanlar kırmızı et yedikten veya alfa-gal içeren diğer ürünlere maruz kaldıktan sonra ortaya çıkar.  İnsanları kırmızı ete ve memelilerden yapılan diğer ürünlere karşı alerji yapar.

Bir CDC raporu, 2010 ile 2022 arasında 110.000'den fazla şüpheli AGS vakasının tespit edildiğini gösterdi. Bununla birlikte, AGS vakaları ulusal olarak CDC'ye bildirilemez, bu nedenle Amerika Birleşik Devletleri'nde kaç tane AGS vakası olduğu bilinmemektedir. Bu durumdan kaç kişinin etkilendiğini anlamak için ek verilere ve araştırmalara ihtiyaç vardır.

Amerika Birleşik Devletleri'nde durum genellikle Lone Star kenesinin ısırmasıyla başlar. Isırık, alfa-gal adı verilen bir şeker molekülünü vücuda aktarır. Bazı insanlarda bu, bağışıklık sistemi olarak da adlandırılan vücudun savunmasından bir tepkiyi tetikler. Sığır eti, domuz eti veya kuzu eti gibi kırmızı ete karşı hafif ila şiddetli alerjik reaksiyonlara neden olur. Süt ürünleri veya jelatinler gibi memelilerden gelen diğer yiyeceklere karşı da reaksiyonlara neden olabilir.

Bazı insanlar alfa-gal sendromuna sahip olabilir ve bunu bilmeyebilir. Anafilaktik reaksiyonlar olarak da adlandırılan ciddi alerjik reaksiyonları, genellikle açık bir sebep olmadan yaşayan insanlar vardır. Testler ayrıca başka besin alerjileri olmadığını da gösteriyor. Araştırmacılar, bu insanlardan bazılarının alfa-gal sendromundan etkilenebileceğini düşünüyor.

Alfa-gal sendromunun ABD’nin diğer bölgelerine yayıldığı bilinmektedir. Aynı zamanda alfa-gel moleküllerini taşıyan diğer kene türlerinin bulunduğu Avrupa, Avustralya ve Asya bölgelerinde de vakalara rastlanmıştır. İnsanlar her alfa-gal maruziyetinden sonra alerjik reaksiyon göstermeyebilir.

Uzmanlar alfa-gal sendromuna neden olan kenelerin alfa-gal molekülleri taşıdığını düşünüyor. Bunlar inek ve koyun gibi genellikle ısırdıkları hayvanların kanından elde edilir. Bu molekülleri taşıyan bir kene bir insanı ısırdığında, kene kişinin vücuduna alfa-gal gönderir.

Alpha-gal sendromu öncelikle yalnız yıldız kene  ile ilişkilidir, ancak diğer kene türleri göz ardı edilmemiştir. Evet, AGS kene ısırıklarıyla ilişkilidir. Kanıtlar, AGS'nin öncelikle Amerika Birleşik Devletleri'nde yalnız bir yıldız kenenin ısırması ile ilişkili olduğunu, ancak diğer kene türlerinin göz ardı edilmediğini göstermektedir. Diğer kene türleri, diğer ülkelerde AGS'nin gelişimi ile ilişkilendirilmiştir.

Bilinmeyen nedenlerle, bazı insanlar bu moleküllere karşı güçlü bir bağışıklık tepkisine sahiptir. Vücut, antikor adı verilen proteinler üretir. Bu antikorlar, bağışıklık sisteminin temizlemesi gereken bir şey olarak alfa-gal'i hedefler. Tepki o kadar güçlü ki, bu alerjiye sahip kişiler artık kırmızı et yiyemezler. Alerjik reaksiyon göstermeden memelilerden yapılan hiçbir besini yiyemezler. Zamanla birçok kene ısırığı alan kişilerde daha kötü semptomlar gelişebilir.

Alfa-gal sendromu belirtileri nedir?

Alfa-gal alerjik reaksiyonunun belirtileri, diğer gıda alerjilerine göre geç ortaya çıkar. Fıstık ve kabuklu deniz ürünü gibi yaygın gıda alerjenleri, maruz kalan kişide dakikalar içinde alerjik tepkimeye yol açar. Dana, kuzu eti, sakatat ürünleri ve memeli hayvanlara ait ürünler (süt ürünü, jelatin dahil) bu reaksiyona yol açabilir.

Alfa-gal sendromu belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

  • Kurdeşen veya kaşıntılı döküntü
  • Mide bulantısı ya da kusma
  • Mide ekşimesi veya hazımsızlık
  • İshal
  • Öksürük, nefes darlığı veya nefes almada zorluk
  • Kan basıncında düşüş
  • Dudakların, boğazın, dilin veya göz kapaklarının şişmesi
  • Baş dönmesi veya baygınlık
  • Şiddetli mide ağrısı

Semptomlar genellikle et veya süt ürünleri yedikten 2-6 saat sonra veya alfa-gal içeren ürünlere (örneğin jelatin kaplı ilaçlar) maruz kaldıktan sonra ortaya çıkar.

AGS reaksiyonları kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hafif ila şiddetli ve hatta yaşamı tehdit edici olabilir. Anafilaksi (çoklu organ sistemlerini içeren potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir reaksiyon) acil tıbbi bakım gerektirebilir.

Korunma

Alpha-gal sendromunu önlemenin en iyi yolu, kenelerin yaşadığı alanlardan kaçınmaktır. Uzun otların bulunduğu ağaçlık, çalılık alanlarda dikkatli olun. Bazı basit ipuçlarını izleyerek alfa gal sendromuna yakalanma riskinizi azaltabilirsiniz:

Örtmek. Ağaçlık veya çimenlik alanlarda kendinizi korumak için giyinin. Ayakkabı, çoraplarınızın içine sıkıştırılmış uzun pantolon, uzun kollu gömlek, şapka ve eldiven giyin. Ayrıca patikalara bağlı kalmaya çalışın ve alçak çalılar ve uzun çimenler arasında yürümekten kaçının. Bir köpeğiniz varsa, onu da tasmalı tutun.

Böcek spreyi kullanın. Cildinize %20 veya daha yüksek konsantrasyonda DEET içerikli böcek kovucu uygulayın. Ebeveynseniz, çocuklarınıza böcek spreyi sıkın. Ellerinden, gözlerinden ve ağızlarından kaçının. Kimyasal kovucuların toksik olabileceğini unutmayın, bu nedenle yönergeleri dikkatlice izleyin. Permetrin içerikli ürünleri giysilere uygulayın.

Bahçenizi işaretlemek için elinizden gelenin en iyisini yapın. Kenelerin yaşadığı yerlerde temiz çalı ve yapraklar. Ağaç yığınlarını güneşli alanlarda tutun.

Kendinizi, çocuklarınızı ve evcil hayvanlarınızı keneler için kontrol edin. Ağaçlık veya çimenlik alanlarda vakit geçirdikten sonra dikkatli olun.

İçeri girer girmez duş almak faydalıdır. Keneler genellikle kendilerini bağlamadan önce saatlerce cildinizde kalırlar. Duş alın ve keneleri çıkarmaya çalışmak için bir bez kullanın.

Çok nadir olmakla birlikte, şiddetli AGS'si olan bazı kişiler, belirli aşıların veya ilaçların içindeki maddelere tepki verebilir. Yeni bir ilaç almadan veya aşı almadan önce sağlık uzmanınızla konuşun.

Yemek yedikten birkaç saat sonra bile gıda alerjisi belirtileriniz varsa yardım alın. Birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcınıza veya alerji alerji uzmanına danışın.

KAYNAKLAR

  • Paylaş