You are using an outdated browser. For a faster, safer browsing experience, upgrade for free today.
Blog & Makaleler

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve Beslenme



Bunları Biliyor musunuz?

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve Beslenme

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda beslenme ilişkisi

Bilişsel gelişim, genetik özellikler ve beslenme ve çevresel etmenlerden etkilenmektedir. Büyüme ve gelişme çağındaki dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların beslenme durumu, büyüme hızı ve vücut bileşimi  sağlıklı çocuklardan farklı olabilir. Özellikle hiperaktivite görülen dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocukların enerji ihtiyacı aynı yaş grubundaki sağlıklı bir çocuktan fazla olabilir. Omega-3 yağ asitleri (balık yağları), proteinler, antioksidan vitaminler, demir, iyot, magnezyum ve çinko gibi besin öğelerinin, bilişsel işlevler ile ilişkilidir. Kan  şekerinin  hızlı  yükselmesine  neden  olan  yüksek  glisemik  indekse  sahip  gıda  tüketiminin  çocukların  hiperaktif  ve  dikkatsiz  davranışları ile  ilişki  olabileceği  düşünülmektedir . Dikkat eksikliği hiperaktivite eksikliği olan çocuklarda omega-3 yağ asitleri dışında besin takviyeleri pek önerilmemekte hatta ilaç tedavisi söz konusuysa, besin takviyelerinin olası ilaç etkileşimleri nedeniyle çok daha dikkatli olunmalıdır. Dolayısıyla beslenmeye yönelik temel yaklaşım; çocuğun yaşına ve özelliklerine uygun yeterli ve dengeli beslenmek ve akdeniz tipi bir diyet yaklaşımı olmalıdır. Yapılan bilimsel çalışmalar, katkı maddeleri eklenmiş gıdalarin ve aşırı şeker tüketiminden sonra çocuklardaki hiperaktifliğin arttığını kanıtlıyor. Ayrıca çalışmalar yeterli ve sağlıklı beslenmeyen çocukların hiperaktif olduklarını ortaya koyuyor.

Omega-3 yağ asitleri

Yeterli ve dengeli beslenmenin parçası olan  deniz ürünlerinin içeriğindeki eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA) gibi omega-3 yağ asitlerinin tüketiminin, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar için önemine dikkat çekmiştir. 
İnsan organizması beyin gelişimi ve bilişsel işlevler için esansiyel olan omega-3 yağ asitlerini sentezleyemediği için gıdalarla  almak zorundadır. Somon, uskumru, istavrit, hamsi gibi yağlı balıklar, omega-3 yağ asitlerinin (EPA, DHA) iyi bir kaynağıdır. 
Balık tüketmeyen çocukların da omega-3 yağ asidi ihtiyaçlarının karşılayabilmeleri için uygun omega-3 takviyeleri kullanılabilir. Ancak çocukların yeterli ve dengeli beslenmelerinde balık tüketiminin sadece omega-3 yağ asitleri açısından değil kaliteli protein, bazı vitamin ve minerallerin diyetle alımı açısından da önemlidir. 

 

Vitamin ve mineraller

DEHB  bozukluğu olan çocuklarda çinko, demir, magnezyum ve B6 vitamini gibi belirli vitamin ve mineral eksiklikleri görülebilir. Ancak DEHB  olan çocuklarda yetersizliği görülen bu vitamin ve mineraller için takviye kullanımının, belirtiler üzerinde etkili olabileceğine yönelik veriler ise yetersizdir. 
Genel olarak meyve ve sebzelerden, tam tahıllardan ve zengin, yeterli ve dengeli beslenmenin uygun fiziksel aktivite ile desteklenmesi DEHB  olan çocukların büyümesi, gelişmesi ve tedavisinin desteklenmesine yardımcı olmaktadır. 

DEHB’de
Tüketiminde dikkat edilmesi gereken yiyecekler;

Asitli içecekler ve hazır meyve suları, şekerlemeler ve boyalı gıdalar, beyaz şeker boya ilave edilmiş süt ve süt ürünleri, cips gibi atıştırmalıklar, konserveler, hazır çorba ve baharat karışımları, şarküteri ürünler (sucuk, salam, sosis gibi), et suyu tabletleri, hazır puding ve kekler gibi tüm koruyucu ve katkı maddesi içeren yiyeceklerin fazla tüketiminden kaçınılmalıdır.

Basit şeker içeren her türlü gıdadann (beyaz şeker, şekerlemeler), asitli içecekler ve şeker oranı yüksek hazır meyve sularından, boyalı gıdalar ve boya ilave edilmiş süt-süt ürünlerinden, cips gibi yüksek yağ oranı içeren abur cuburlardan, hazır besin olan konservelerden, içeriği bilinmeyen hazır çorba ve baharat karışımlarından, sucuk, salam, sosis gibi şarküteri ürünlerinden, hazır puding ve keklerden kaçınılmalıdır.

Kurşun içeren gıdalar, aslında herkes için olduğu gibi DEHB’liler için de zararlıdır. Riskli olduğu düşünülen  deniz ürünlerinden uzak durulmalıdır.

Kahve, kola gibi kafein içeren içecekler, bireyi  uyardığı için gergin, hemen sinirlenmeye hazır bir hale getiriyor. Bu yüzden bu içecekleri azaltmakta, hatta tamamen diyetten çıkartmakta fayda var.

Özellikle kırmızı ve sarı yapay renklendiricili gıdalar, aspartam gibi katkı maddeleri olan ürünler, MSG (monosodyum glutamat), sodyum benzoat ve nitrat içeren ürünleri tüketilmemelidir.

Araştırmalar DEHB’li çocukların bazı gıdalara hassasiyeti olduğunu, bu gıdaları kestikleri anda, DEHB’nin etkilerinin hafiflediğini gösteriyor. Çocukların yaygın olarak hassasiyet gösterdiği gıdalar arasında süt ürünleri, buğday ve soyayı sayılabilir. Böyle bir durum olduğunda, doktoru ile durumu takip edip, çocuğun hassas olduğu gıdayı tespit etmek ve bu besinden kaçınmak doğru olacaktır. Bunun dışında astım, egzama ve mide rahatsızlığı gibi sorunlarla kendini gösteren alerjik durumlar da olabilir.

 

  • Paylaş

Bizi Takip Edin

Sen de bilinçli bir gıda tüketicisi olmak ve bizi yakından takip etmek istiyorsan buradayız